Levensechte connectie: Pulseforum in Leuven

Na twee lange jaren was het dan eindelijk zo ver: het Pulseforum in samenwerking met 30CC kon eindelijk doorgaan. Op 1 september verbonden we lokale duurzame initiatieven en organisaties met Pulsegenoten en vice versa. Lokale kruisbestuiving troef in 30CC, het cultureel centrum van Leuven.

We begonnen de dag met Katrien de Rycke van Leuven 2030. Leuven 2030 is een van de drijvende krachten richting een klimaatneutraal Leuven in 2050. Hoe maak je een stad klimaatneutraal? Daar is uiteraard een plan voor nodig. Met de hulp van Leuvense experten stelden ze een Roadmap naar een klimaatneutraal Leuven op. Dat plan trachten ze te realiseren via doorbraakprojecten en door het opzetten van acties.

Na de gedreven uiteenzetting van Katrien was het tijd voor de roterende tafels waar we in kleine groepen telkens een twintig minuten in gesprek gingen met duurzame Leuvense doeners:

Tafel 1: Het Depot

Mike Naert startte het gesprek met een stelling over herbruikbare bekers. Namelijk dat deze bekers veel meer plastiek bevatten dan wegwerpbekers en ze ook maar een beperkt aantal keer hergebruikt kunnen worden. Daarnaast hebben de herbruikbare bekers een andere ecologische impact door o.a. het vervoer van de bekers en de (industriële) reiniging. Zo is er veel waterverspilling, tot wel 0,6 liter water per gereinigde beker. Daarnaast is de kost van de bekers veel groter voor de organisator.

Wat is dan de beste oplossing? Werken met de herbruikbare bekers of toch met wegwerpbekers die heel goed geselecteerd kunnen worden opgehaald en nadien gerecycleerd kunnen worden.

De achterliggende boodschap van dit tafelgesprek was dat het heel belangrijk is om maatregelen te blijven evalueren en te toetsen of maatregelen die op het eerste zicht beter zijn, dat ook effectief zijn (door na te denken over de volledige levenscyclus en de ecologische impact).

Tafel 2: Centrum Agrarische Geschiedenis

Hier gingen we in gesprek met Laura Danckaert over een driejarig pilootproject in samenwerking met Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland waarbij ze op zoek gaan naar immaterieel erfgoed als hefboom voor duurzaamheid. Er gebeurt al veel onderzoek naar de meerwaarde van immaterieel erfgoed voor sociale en economische duurzaamheid, maar er bestaat nog weinig expertise over de ecologische insteek van duurzaamheid.

Het onderzoek bestaat momenteel uit vier luiken:

  1. onderzoeken, inventariseren en zichtbaar maken

  2. ondersteunen van de praktijken

  3. vertaling naar en sensibilisering van het beleid

  4. uitwisseling van best practices met Nederlandse partner

Uiteindelijk zal alle info worden gebundeld op een website en worden ontsloten in de vorm van podcasts. Het project is voornamelijk een leerproces over hoe we kunnen innoveren vanuit het verleden.

Tafel 3: Statik

Statik was het enige bedrijf dat een tafel kwam bezetten. Zij trachten het verschil te maken op het raakvlak tussen mens en technologie. Pieter Jelle kwam vooral praten over de interne werking van hun bedrijf dat zoveel mogelijk witruimte geeft aan de werknemers zodat ze zich op diverse domeinen kunnen ontplooien. Bij Statik kennen ze geen hiërarchische organisatiestructuur. Het bedrijf stuurt zichzelf. Elke werknemer neemt zijn/haar eigen verantwoordelijkheid, zolang ze het einddoel halen.

Er is enorm veel flexibiliteit om andere functies uit te oefenen waardoor iedereen de mogelijkheid krijgt om te experimenteren. Het bedrijf bestaat uit teams van 5 tot 8 werknemers die zichzelf organiseren. Zij krijgen de autonomie om mensen aan te nemen indien nodig.

Dit is uiteraard niet voor elke organisatie vanzelfsprekend. Zo werd er aangehaald dat dit voor overheden veel moeilijker ligt. Er kunnen cellen, kabinetten en teams herwerkt worden, maar dit botst vaak tegen de grenzen van de stad/politiek die altijd een leidinggevende nodig hebben als aanspreekpunt. Ook voor vzw’s lijkt dit geen vanzelfsprekendheid. Conclusie: zelfsturing is niet het omgekeerde van helderheid want niet iedereen wilt dat duidelijke organisatiestructureren veranderen.

Voer voor discussie: Duurzame anarchie op governance niveau, werkt dit voor iedereen?

Tafel 4: Atelier Circuler

De Leuvense materialenbank is een opslagplaats van de verzamelde, gerecupereerde materialen en grondstoffen die ze terug in omloop brengen via onder andere hun webshop. Sam Van den Berghe kwam er vertellen over het Urban Mining-project dat begin 2020 werd opgestart door Atelier Circuler. Zij demonteren en ontgingen herbruikbare materialen uit gebouwen voordat deze gesloopt of gerenoveerd worden. Deze worden verwerkt in projecten of opgeslagen en verkocht in de Materialenbank.

Bij deze tafel werd er vooral geluisterd naar het ontstaan van de organisatie en hoe ze in hun opzet slagen door diverse samenwerkingen met uiteenlopende organisaties.

Tafel 5: De Aanstokerij

Joost Capiau van de Aanstokerij tracht via spel maatschappelijke thema’s bespreekbaar te maken. Want spel is interactief, motiverend en ervaringsgericht. Voor deze tafel werd het ‘wereldhandelsspel’ klaargelegd. Bij dit spel staan het mondiale bewustzijn en kritisch burgerschap centraal en willen ze de spelers competenties aanreiken zodat ze actief kunnen participeren aan de samenleving, zowel lokaal als globaal.

De spelers worden verdeeld in een aantal landenteams. Elk land moet de eigen economie draaiende houden en zijn inwoners van voldoende eindproducten voorzien. Al snel blijkt dat rijke landen daar gemakkelijker in slagen dan arme landen. Het spel maakt de spelers op een ervaringsgerichte manier wegwijs in de bikkelharde werkelijkheid van de wereldhandel.

In ‘Wereldhandelsspel 1’ ligt de klemtoon op het productievoordeel dat landen met een hoog aantal fabrieken ervaren ten opzichte van landen die het met minder of zonder fabrieken moeten redden.

Wil je er graag bij zijn de volgende keer?

Word dan Pulsegenoot en krijg een uitnodiging voor onze toekomstige fora!

Aili Maruyamaforum